Dit supertoilet van Bill Gates moet levens redden

Een toiletpot moet meer kunnen dan het wegspoelen van ontlasting, dacht Bill Gates zeven jaar geleden. Met zijn team ontwikkelde hij het waterloos closet, dat nu klaar is voor een miljardenmarkt.

Bijna alles in het leven is aan verandering onderhevig, behalve de wc. Die is altijd zichzelf gebleven. Tot nu toe dan, want gisteren, op de eerste ‘Toilet-Expo’ in Peking, presenteerde Bill Gates een volledig nieuw ontwikkelde toiletpot. De futuristische wc heeft geen water nodig, hoeft niet aangesloten te zijn op het riool en zet menselijke ontlasting om in kunstmest met chemicaliën.

Volgens de voormalige CEO van softwaregigant Microsoft zijn de technologieën die zijn te zien op de driedaagse Peking beurs ‘de grootste vooruitgang in sanitaire voorzieningen sinds bijna 200 jaar’. Het weldoeners echtpaar Bill en Melinda Gates is met hun Foundation al zo’n zeven jaar bezig om het toilet opnieuw uit te vinden.

De Bill and Melinda Gates Foundation – ’s werelds grootste particuliere filantropische organisatie – gaf in 2011 een flinke slinger aan het project door aan acht universiteiten in de wereld subsidies toe te kennen. De opdracht: ontwikkel een hygiënisch toilet dat weinig of geen water verbruikt, veilig en betaalbaar is en afval in energie, schoon water of voedingsstoffen kan omzetten.

Supertoilet
Het California Institute of Technology richtte zich op een toilet op zon-energie, dat poep en plas omzet in waterstofgas. Dit gas kan worden opgeslagen in brandstofcellen en dienen als energiebron voor achter de hand, zoals ’s nachts of in periodes met weinig zon. Ook de Loughborough University in Groot-Brittannië en de University of Toronto in Canada stortten zich met geld van de Gates Foundation op het omzetten van uitwerpselen in bruikbare bronnen.

De Gates – die ruim 200 miljoen dollar in het project investeerden – zien vooral een rol voor het super­ toilet weggelegd in economisch kwetsbare gebieden, waar het met de hygiëne slecht is gesteld. Zo schat Unicef dat jaarlijks 480.000 kinderen jonger dan vijf sterven aan diarree, vaak veroorzaakt door via het riool verontreinigd voedsel of drinkwater. Een veelvoud van dit aantal – het zou gaan om 4,5 miljard mensen – heeft geen of beperkt toegang tot schoon water. Het accent op de sanitaire beurs ligt dan ook op ‘waterloos’.

Zo’n twintig bedrijven en academische instellingen tonen in Peking hun nieuwste producten voor het kleinste kamertje, van zelfstandige toiletten tot kleinschalige afvalverwerking­ installaties. Ook presenteren ondernemers producten die zijn ontworpen om ziekteverwekkers te doden of om menselijke ontlasting of afval om te zetten in kunstmest – allemaal zonder dat er verbindingen met watertoevoer – of rioleringssystemen aan te pas komen.

Slim samenwerken
De beurs speelt zich af tegen het decor van een mondiale handelsoorlog, waarbij de grote economische blokken elkaar bestoken met tarieven op producten die worden in- en uitgevoerd. Bill Gates zei in een interview met persbureau Reuters dat hij meer gelooft in samenwerking tussen landen, ook bij het verder ontwikkelen van zijn innovatieve toiletten: “Dus als ik het heb over componenten van dit toilet die zijn gemaakt in China, andere in Thailand en weer andere in de Verenigde Staten, dan breng je IQ samen.”

Het toilet, waarvan verschillende prototypes bestaan, moet nu nog de stap naar massaproductie maken. Het team van Gates gaat het concept voorleggen aan fabrikanten. Hij verwacht dat de markt voor dit soort wc-potten tegen 2030 een waarde heeft van meer dan 6 miljard dollar.

foto:Een model van het waterloze closet op een sanitaire beurs in Peking. Beeld AP
tekst: Trouw - Joost van Velzen 7 november 2018, 12:18