Referentie projecten

CULEMBORG
Op initiatief van Marleen Kaptein werd het EVA Lanxmeer (2005) project gerealiseerd van 250 energiezuinige woningen met zonnepanelen, - boilers en keuze voor duurzame bouwmaterialen en helofytenfilters. Het werd ontworpen door opMAAT architecten.
 
DOETINCHEM 
Plaza Mediterra is een project van 16 milieuwoningen van de architecten P. van Gerwen & S. Seitz, waarbij veel hout werd toegepast. De woningen werden geconstrueerd met ankerloze spouwmuren, kruipruimten met schelpen isolatie, cellulose wand isolatie, en ook sedumdaken. Het project werd gerealiseerd door Van Campen Bouwgroep.

DELFGAUW
Het Carré is een voorbeeldproject van 49 milieuvriendelijke woningen met een centrale gemeenschapsruimte, die op initiatief van Vereniging Ecodorp werd gerealiseerd.
 
DRIEBERGEN
Zonnespreng (2010) is een bouwproject waarbij duurzaamheid en toepassing van ecologische materialen een belangrijke rol heeft gespeeld. Het project is uitgevoerd in collectief particulier opdrachtgeverschap en heeft een relatief lange aanlooptijd gehad.
 
DEURNE
Dubo-woningen met HSB en groen daken gerealiseerd door Coopmans Lutters Bouw in o.a. Deurne en Reuver. In Ospel heeft het bedrijf het natuuractiviteiten centrum “Mijl op zeven” gerealiseerd.
 
ENSCHEDE
Oikos, deelplan VINEX locatie Eschmarke (1999), is een ecologische wijk met 550 woningen die zich onderscheidt door gezamenlijke ecologische tuinen, wadi’s en experimentele bestrating, water beheer en groene erfafscheidingen.
 
’s GRAVENHAGE
De nieuwbouwwijk aan de Erasmusveld-Leywegzone (2011) krijgt extra steun van het ministerie van VROM als voorbeeldproject van zeer energiezuinig bouwen. De subsidie van maximaal 300.000 € is bedoeld om het project te begeleiden. Het is de opzet dat ook andere gemeenten van de ervaring met energiezuinig bouwen kunnen profiteren (Erasmusveld, 2011).
 
’s HERTOGENBOSCH
Hooipolder (1986) is een pioniersproject ontworpen door architect Renz Pijnenborgh (ArchiService) op basis van MW2 (mens en milieuvriendelijk wonen en werken) principes waarbij grasdaken en bio-ecologische principes werden toegepast. Dit project is een voorloper voor biobased bouwen in Nederland. In navolging hiervan zijn diverse andere projecten door ArchiService gerealiseerd, zoals Bio-recreatiewoningen te Herpen, Zandgoed te Deventer (2003), Ecologisch Woonproject te Purmerend (2000), Brabantwoningen o.a. in St Oedenrode (2011), etc.
 
HOOGVLIET
Hof van Heden (2009) bestaat uit 60 woningen met een centraal gelegen binnentuin van architectenbureau opMAAT.  
 
KOLLUM
De Waddenwoningen (1997) zijn voorbeeld woningen, waarin schelpen in vele vormen werden toegepast als experimenteel biobased bouwmateriaal. Daarnaast werd ook zogenaamd ‘ecobeton’ toegepast met hout, kurk en riet.
 
STAVOREN 
De Groene Leguaan (1998) is een project van 9 houten eco-woningen dat door initiatiefnemers Fokke de Boer en Hendrik Gommer werd uitgevoerd met grasdaken en zonnepanelen, zonnestroom PV, passieve zonnewarmte, warmtepompen, lage-temperatuur wandverwarming, en damp-open cellulose isolatie, schelpen isolatie, kookverf coating. Het project kreeg navolging in Deventer (2000).
 
STEENWIJK
De eco-woning die door Jan Husslage werd opgetrokken van secundaire materialen, (sloophout, plaatmateriaal, etc,) werd in 2008 op last van de rechtbank onder veel protest weer gesloopt. Ook rijksbouwmeester Mels Crouwel wees de sloop af.
 
UTRECHT
Het Groene Dak (2012) is het eerste milieuvriendelijke woonproject in Utrecht, Voordorp (1993, 66 woningen), waarbij aandacht is gegeven voor diverse aspecten van materiaal gebruik en energiebesparing. 
 
De Kersentuin (2003) in Leidse Rijn omvat 94 woningen die werden gerealiseerd in collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). De website geeft een summier overzicht van alternatieve materialen voor metalen (kunststoffen) en keuzes voor hout en plaatmaterialen (Kersentuin, 2003).
 
Rijnenburg moet een duurzame en klimaatbestendige nieuwbouw wijk worden met 7000 woningen.
 
WAGENINGEN
De Zonnewoningen aan de Veerweg (2004) met een EPC van 0.56 werden door de Woningstichting gerealiseerd met steun van de gemeente. Behalve passieve zonne-energie, zonnepanelen en warmtepompen werd tevens houten gevelbetimmering toegepast.
 
Ook heeft de Woning Stichting het initiatief genomen om het Agrodôme project aan de Veerstraat (2007) te realiseren. Hierbij werden 4 woningen ontworpen door een samenwerking van Architecten Renz Pijnenburg en Tjerk Reijenga (BAER), waarin zoveel mogelijk biobased bouwmaterialen werden toegepast (Agrodome, 2012). Een van de woningen is te bezichtigen en als demowoning in gebruik door Stichting Agrodome.
 
Het nieuwe gebouw van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is in Wageningen gevestigd. Het gebouw werd ontworpen door architecten Claus en Kaan en is winnaar van de Duurzame architectuur prijs 2011 (categorie meest duurzame gebruiker). Innovaties op het gebied van duurzame architectuur, bouwfysica , energietechniek , watertechnologie en landschapsinrichting werden gerealiseerd. Biobased voorbeelden zijn hier de Plato-houten wandafwerking en houten kozijnen. 
 
De gemeente Wageningen en de Woning Stichting hebben het voornemen in de nieuwbouwwijk Kortenoord naar voorbeeld van het Agrodome-project ook biobased architectuur toe te passen.  
 
ZUTPHEN
Woonderij EOS (2006), een huizencomplex met 29 woningen en een zorghuis in de wijk Leesten-Oost. Als materiaalkeuze werd voor zoveel mogelijk milieuvriendelijke producten gekozen (kalkzandsteen, FSC hout, cellulose isolatie).   
 
ZWOLLE 
Meanderhof (2008), een houtskeletbouw project in de wijk Stadhagen, waarbij 53 woningen werden gerealiseerd met damp-open wandisolatie en installatie van zonneboilers en warmte-terugwin installaties zijn toegepast.
 
De Bongerd (2007) is een ander voorbeeld van mens en milieuvriendelijk wonen in Oldenelerbroek, Zwolle Zuid.
 
Voorbeelden van strobalenbouw kunnen in Nederland op verschillende plaatsen worden aangetroffen (Strobouw, 2012). Ook hier valt de materiaalkeuze doorgaans bewust op biobased producten en meestal worden de strowanden afgewerkt met leemstuc. Bij strobalenbouw valt de ambachtelijkheid van het bouwproces op, evenals dat het meestal gaat om zelfbouw door de initiatiefnemers. In een aantal plaatsen zijn sprekende voorbeelden van strobalenwoningen gerealiseerd: Warns (Eef Bruinsma); Almere (De Buitenkans); Veghel; Amsterdam IJburg; Koudum; Vreeland; de Floriade 2002 (Rabobank Auditorium); etc.
 
7.2 Voorbeeld initiatieven
Naast de reeds gerealiseerde projecten worden er overal in Nederland initiatieven genomen door gemeenten en bewoners (collectief  en particuliere opdrachtgevers) om ecologische wijken of energie neutrale voorbeeld bouwprojecten te realiseren (ICEB, 2011). Een selectie:
 
AMERSFOORT
De Vereniging Duurzaam Wonen Amersfoort organiseert informatiebijeenkomsten om nieuwe leden voor haar initiatief te werven. De Vereniging wil in Vathorst in collectief particulier opdrachtgeverschap een wijk met 30 tot 40 koop- en huurwoningen ontwikkelen die energieneutraal of energieleverend zijn.
 
BOXTEL
Eco-dorp Brabant (2012) is in ontwikkeling (Huub van Laarhoven) en ook op andere plaatsen worden vergelijkbare initiatieven voorbereid.
 
DELFT
Bedrijventerrein SchieOevers (Wessel Tiessens en Merle Stein) moet een Woon-werk gebied worden met groene ambities.
 
GRONINGEN
Plannen voor klimaatneutraal bouwen worden breed uitgemeten en zijn ambitieus en wervend (Klimaatneutraal Bouwen Groningen, 2011).
 
HAARLEMMERMEER
Bedrijventerrein Schiphol ontwikkelt plannen voor een C2C kantorenpark.
 
HOUTEN
Initiatiefgroep voor een nieuwe ecologische wijk met 35-40 woningen in collectief particulier opdrachtgeverschap (Ecowijk Houten, 2011).
 
NIJMEGEN
Initiatiefgroep Ecologisch Wonen Nijmegen werkt aan een woongemeenschap bestaande uit een aantal woon/werk-gebouwen gemaakt van houtskeletbouw met strobalen en leem (Strowijk Nijmegen, 2012).
 
Greenport VENLO
klinkt groen, maar richt zich sterk op C2C principes, waarbij CO2 neutrale biobased bouwmaterialen niet voorop staan.
 
WIJHE 
Volgens de principes van het Passief Huis moeten nieuwe appartementen verrijzen aan de Julianalaan. Dat betekent dat ze energiebesparend worden gebouwd. Woningcorporatie SallandWonen wil de huidige zestien duplexwoningen uit 1950 aan de Julianalaan slopen om deze nieuwbouw te kunnen plegen.